Żywa lekcja historii – Konstytucja marcowa

17 marca 1921 roku Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę konstytucyjną, która w historii zapisała się jako Konstytucja marcowa. Była to druga w dziejach polska konstytucja, a jednocześnie pierwsza wprowadzająca ustrój demokratycznej republiki o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów, opartej o trójstopniowy podział władzy. Konstytucja marcowa weszła w życie w grudniu 1922 r. po wyborach prezydenckich.

Konstytucję marcową przyjęto po skomplikowanej politycznie i żywiołowej debacie. Uchwalona została ogromną przewagą głosów. Składała się ona ze 126 artykułów, podzielonych na siedem rozdziałów. Poprzedzała je preambuła, rozpoczynającą się od słów: „W imię Boga Wszechmogącego! My, Naród Polski, dziękując Opatrzności za wyzwolenie nas z półtorawiekowej niewoli, wspominając z wdzięcznością męstwo i wytrwałość ofiarnej walki pokoleń, które najlepsze wysiłki swoje sprawie niepodległości bez przerwy poświęcały…”. Władzę ustawodawczą sprawował dwuizbowy parlament – Sejm i Senat, wykonawczą – Prezydent, Premier i Rada Ministrów, a sądowniczą – niezależne sądy i trybunały. Obywatele mieli zapewnioną równość wobec prawa, nietykalność własności prywatnej, ochronę życia, wolność, tajność korespondencji oraz brak cenzury.

Dzień uchwalenia Konstytucji miał odświętny charakter. Na udekorowanych ulicach Warszawy zgromadziły się tłumy mieszkańców. Bezpośrednio po przyjęciu ustawy zasadniczej do Sejmu przybył Naczelnik Państwa Józef Piłsudski, który wspólnie z posłami i członkami rządu udał się następnie w uroczystym pochodzie na nabożeństwo do katedry św. Jana. W katedrze marszałek Sejmu Wojciech Trąmpczyński i premier Wincenty Witos złożyli kwiaty pod pomnikiem marszałka Sejmu Wielkiego Stanisława Małachowskiego, oddając hołd twórcom Konstytucji 3 Maja.

Dokładnie w rocznicę uchwalenia Konstytucji marcowej, o wydarzeniach sprzed 102 lat przypomnieli uczniowie blachowniańskich szkół. W Szkole Podstawowej im. K. Makuszyńskiego odbyła się inscenizacja upamiętniająca wkład Konstytucji marcowej w rozwój polskiej samorządności. 

Zgromadzeni licznie goście, nauczyciele i uczniowie szkół podstawowych, rodzice i dziadkowie byli świadkami tego, co wydarzyło się dokładnie ponad 100 lata temu – zobaczyli w jakich okolicznościach uchwalono 17 marca 1921 roku polską republikańską konstytucję zwaną Konstytucją marcową oraz jakie oczekiwania i emocje temu wydarzeniu towarzyszyły. 

Pod kierunkiem p. Beaty Gaudy - nauczyciela historii, przy ogromnym zaangażowaniu nauczycieli, rodziców i uczniów powstała inscenizacja będąca żywą lekcją historii i wyrazem troski młodego pokolenia o pamięć, o tak ważnych wydarzeniach w dziejach naszego narodu. Uczniowie wcielili się w ówczesnych bohaterów: Wincentego Witosa Premiera Rządu, Wojciecha Trąpczyńskiego Marszałka Sejmu, Stanisława Wojciechowskiego Prezydenta Polski, księdza Kazimierza Lutosławskiego autora preambuły do Konstytucji, Piotra Drzewieckiego prezydenta miasta Warszawy, posłów stronnictw, przedstawicieli mniejszości narodowych, ludu Warszawy, czy też entuzjastycznie witanego Józefa Piłsudskiego – Naczelnika Państwa, który 28 listopada 1922 roku w gmachu przy ul. Wiejskiej w Warszawie otworzył pierwsze posiedzenie senatu. Ubiór młodych aktorów, ich dbająca o najmniejsze szczegóły charakteryzacja oraz rekwizyty i muzyka sprawiły, że zgromadzeni przenieśli się w okres międzywojenny. 

Uroczystość była okazją do podsumowania debat, jakie odbyły się w szkołach podstawowych nt. Czy Konstytucja marcowa zakończyła naprawę naszej Ojczyzny? oraz odczytania fragmentów prac literackich o znaczeniu Konstytucji marcowej dla historii Polski w okresie międzywojennym. 

Burmistrz Blachownia p. Sylwia Szymańska wręczyła nagrody i wyróżnienia uczniom klas IV – VIII w konkursach związanych z konstytucją: na plakat, zakładkę do książki wykonaną techniką komputerową oraz zakładkę do książki wykonaną z wykorzystaniem technik plastycznych. Wykonane przez uczniów zakładki przekazane zostały do Biblioteki Miejskiej w Blachowni. 

Wydarzenie pod Patronatem Burmistrza Blachowni p. Sylwii Szymańskiej, na wniosek Komisji Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miejskiej w Blachowni, do której wpłynął wniosek o uczczenie wydarzeń związanych z uchwaleniem Konstytucji marcowej, zorganizowała Szkoła Podstawowa im. K. Makuszyńskiego w Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Łojkach we współpracy ze szkołami podstawowymi: Szkołą Podstawową nr 1 im. M. Konopnickiej w Blachowni, Szkołą Podstawową im. S. Staszica w Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Blachowni oraz Publiczną Szkołą Podstawową im. M. Skłodowskiej – Curie w Cisiu. Burmistrz Blachowni wręczyła podziękowania dyrektorom i szkolnym koordynatorom za zaangażowanie w organizację i aktywne wsparcie wydarzeń upamiętniających 100. Rocznicę uchwalenia i wejścia w życie Konstytucji marcowej (1921/22 – 2021/2022).