Stowarzyszenia po nowemu

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 25 września 2015 r. uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw. Prezydent RP nowelizację ustawy o stowarzyszeniach podpisał 26 października 2015r. Od wejścia w życie nowych przepisów (20.05.2016 r.) rejestracja i funkcjonowanie stowarzyszeń są znacznie uproszczone.

Mniejsza liczba członków

Niewątpliwie najistotniejszą zmianą jest zmniejszenie liczby członków potrzebnych do założenia stowarzyszenia. Dotychczasowe przepisy określały, że do powołania stowarzyszenia potrzebna była inicjatywa 15 osób. Obecnie wystarczy jedynie 7 osób. Zmiana ta podyktowana została trudnościami wynikającymi z zebrania i utrzymania 15 osób w stowarzyszeniu. Praktyka pokazuje, że spośród minimalnej ilości 15 członków w stowarzyszeniu aktywnych jest zaledwie kilku z nich.

Prosta rejestracja

Nowo tworzone stowarzyszenia składają wniosek o wpis (formularz KRS-W20) bezpośrednio do Krajowego Rejestru Sądowego (nie jak do tej pory, do starostwa) w ciągu 7 dni od podjęcia uchwały założycielskiej. Starosta zostaje poinformowany jedynie o zarejestrowaniu stowarzyszenia, ale nie ma już wpływu na jego rejestrację. Poprawność statutu stowarzyszenia bada teraz sąd rejestrowy.

Zarząd składając wniosek o wpis musi załączyć następujące dokumenty:

• statut,
• listę założycieli (imiona, nazwiska, data i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, własnoręczne podpisy założycieli),
• protokół z wyboru władz stowarzyszenia,
• adres siedziby stowarzyszenia.

Wniosek ten muszą podpisać wszyscy członkowie zarządu. Sąd rejestrowy, w terminie 7 dni, wydaje postanowienie o wpisie stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego i od tego momentu stowarzyszenie może rozpocząć działalność.

Bez opłat

Postępowanie w sprawach o wpis stowarzyszenia oraz terenowych jednostek organizacyjnych do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych jest wolne od opłat sądowych.

Zakładanie stowarzyszeń zwykłych

Niezmieniona została liczba osób koniecznych do założenia stowarzyszenia zwykłego, pozostawiono jak dotychczas 3 osoby.

Do założenia takiego stowarzyszenia trzeba uchwalić regulamin działalności, który musi zawierać:

• nazwę stowarzyszenia zwykłego,
• cel lub cele,
• teren i środki działania,
• siedzibę,
• przedstawiciela reprezentującego,
• zasady dokonywania zmian regulaminu działalności,
• sposób nabycia i utraty członkostwa,
• sposób rozwiązania.

Jeśli stowarzyszenie zamierza posiadać zarząd lub komisję rewizyjną, musi w statucie zawrzeć dodatkowo informacje m.in. o trybie wyboru składu i kompetencjach tych organów.

Odpowiedzialność za zobowiązania

Nowe przepisy rozstrzygają również kwestię odpowiedzialności majątkowej za zobowiązania stowarzyszenia. Ponosi ją każdy członek solidarnie z pozostałymi członkami oraz stowarzyszeniem. Odpowiedzialność majątkowa członków jest „uruchamiana” dopiero wówczas, jeżeli egzekucja z majątku stowarzyszenia okaże się bezskuteczna.

Więcej uprawnień stowarzyszeń zwykłych

Dotychczas stowarzyszenia zwykłe nie miały osobowości prawnej i mogły być finansowane jedynie ze składek. Po wejściu w życie przepisów, stowarzyszenia zwykłe mają prawo do korzystania z dotacji, a finansowanie działalności możliwe jest z darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz zbiórek publicznych. Dodatkowo stowarzyszenie zwykłe może starać się o status organizacji pożytku publicznego, a co za tym idzie może zbierać 1%.

Stowarzyszenia zwykłe mogą już we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane.

Starosta ewidencjonuje

Ewidencję stowarzyszeń zwykłych prowadzą teraz starostwa. Jest ona jawna i udostępniona na stronie BIP starostwa. Stowarzyszenia zwykłe, które funkcjonują w czasie wejścia w życie zmian mają 2 lata na wpis do tej ewidencji. Jeśli tego nie dopełnią, stowarzyszenie zostanie rozwiązane z mocy prawa.

Terenowe jednostki organizacyjne stowarzyszeń

Jeżeli statut to przewiduje, stowarzyszenie może powołać terenowe jednostki organizacyjne, które działają na podstawie statutu stowarzyszenia macierzystego. Zasady ich funkcjonowania określają nowo dodane art. 10a i 10b ustawy.

Jeśli działalność takiej jednostki wykazuje rażące lub uporczywe naruszenie przepisów prawa lub statutu stowarzyszenia, organ wskazany w statucie może podjąć uchwałę o powołaniu zarządu komisarycznego w tej jednostce, na czas usunięcia nieprawidłowości. Fakt ten musi zostać zarejestrowany w KRS w terminie 7 dni od podjęcia uchwały. Po likwidacji takich jednostek, majątek ich pozostaje majątkiem stowarzyszenia.

Wynagrodzenia członków

Nowelizacja ustawy daje możliwość wynagradzania członków zarządu za czynności związane z pełnioną funkcją. Nie jest to wynagrodzenie za fakt bycia członkiem zarządu, ale za konkretną pracę, która często wymaga wielkiego zaangażowania. Wynagrodzenie członków zarządu będzie możliwe jedynie wówczas, gdy statut stowarzyszenia będzie to przewidywał.  

Informacja ze strony  www.witrynawiejska.org.pl

Przydatne linki: http://www.ngo.pl/

Referat Oświaty, Sportu i Funduszy Zewnętrznych